کاربرد:آموزشی و تحقیقاتی(پروژه عملی دانشجویان رشته الکترونیک)
این کیت از دو قسمت تشکیل یافته است .
1 – فرستنده ( فیبر کوچک )
2 – گیرنده ( فیبر بزرگ ) قطعات فرستنده در بسته جداگانه قرار دارند
در مونتاژ و لحیمکاری از قلع اندود نمودن نوارهای مسی ، بخصوص قسمتهای بوبین
فرستنده و گیرنده که بصورت نوار مسی بر روی فیبر طراحی شده اند جداً اجتناب نمائید . هر گونه قلع اضافه در نقاط فوق باعث تغییرات زیاد در فرکانس ارسال فرستنده و یا فرکانس دریافت گیرنده خواهد شد و این باعث عدم تطبیق فرستنده و گیرنده میشود . ( فرکانس فرستنده و گیرنده در محدوده 400 مگاهرتز است )در مونتاژ فرستنده به این نکات توجه نمائید :
1 – چهار عدد خازن عدسی ( حدود 5 تا 7 پیکوفاراد ) در نقاط مشخص شده با عبارت C نصب شوند .
2 – ترانزیستور چنان در مکان خود قرار گیرد که از نظر سطح مقطع ، بر شکل روی فیبر منطبق شود .
3 – در نصب دیود نورانی باید پایه کوتاهتر آن در خانه با علامت پخی قرار گیرد . ( بهتر است این دیود کاملا به فیبر بچسبد )
4 – پتانسیومتر بترتیب پایه هایش در مکان خود نصب شود . ( رعایت پایه وسط و دو پایه کناری الزامی است )
5 – در نصب آی سی از سوکت استفاده شود و در قرار دادن آی سی بر روی سوکت حتماً به ( تو رفتگی لبه آی سی ) توجه شود .
6– خازن تریمر VC بر اساس شکل سطح مقطع خود در مکان مربوطه نصب شود .
در مونتاژ گیرنده به این نکات توجه نمائید :
1– در نصب دیودهای یکسوساز d و D به نوار رنگی روی بدنه آنها توجه شود ( این نوار بر نوار سفید شکل روی فیبر منطبق میشود )
2 – در نصب دیود نورانی باید پایه کوتاهتر آن در خانه با علامت پخی قرار گیرد . ( بهتر است این دیود کاملا به فیبر بچسبد )
3 – بوبین L1 تشکیل یافته از حدود 2 تا 3 دور سیم نازک لاکی ( شماره 015 ) که بر روی هسته هوا به قطر حدود 2 تا 3 میلیمتر پیچیده میشود . برای هسته میتوان از لوله داخلی خودکار بیک استفاده نمود و پس از پیچیدن بوبین بر روی آن ، توسط مقداری چسب مایع آن را محکم نمود . سیم لاکی مورد نیاز در بسته بندی قطعات قرار داده شده است .
4 – در نصب خازنهای الکترولیت بسته به نوع اکسیل و غیر اکسیل ، به پایه مثبت و منفی آنها توجه شود . محل قطب منفی با علامت حلال سفید مشخص شده است .
4 – در نصب آی سی ها از سوکت استفاده شود و در هنگام قرار گرفتن آی سی ها به تو رفتگی لبه آنها توجه نمائید .
5 - تغذیه گیرنده 12 ولت است که باید از طریق باتری یا آدابتور کاملاً رگوله شده تامین و با رعایت قطب مثبت و منفی به محل BAT متصل شود .
6 – فعلا در مکان J سیمی متصل نکنید . در ادامه این راهنما در مورد این جامپر و کاربرد آن توضیح داده می شود .
تنظیم فرستنده و گیرنده :
ابتدا تغذیه گیرنده و سپس تغذیه فرستنده را وصل نمائید . پس از اینکار ، قسمت بوبین فرستنده را بر روی قسمت بوبین گیرنده قرار دهید .
( بوبین فرستنده بصورت نوار مسی و در محدوده خازن تریمر تا دیود نورانی است و بوبین گیرنده هم بصورت نوار مسی و در مقابل خازن C1 و بشکل U کاملاً مشخص می باشد ) . پس از نزدیک نمودن بوبین فرستنده و بوبین گیرنده به همدیگر ، ضمن فرمانهای متوالی به کلید فشاری فرستنده ، توسط یک پیچ گوشتی عایق ، پتانسیومتر PT را تنظیم کنید . ملاحظه میشود که در محدوده کوچکی از تنظیم پتانسیومتر ، همزمان با فرمان به کلید فشاری فرستنده ، گیرنده نیز فرمانهای فرستنده را دریافت و این عمل با روشن و خاموش شدن دیود نورانی گیرنده ( همزمان با فرمانهای فرستنده ) کاملاً مشخص میشود . اگر دقیق به تنظیم پتانسیومتر توجه شود ، متوجه این مسئله میشوید که یک حد پائین و بالا برای قسمتی که پتانسیومتر تنظیم است وجود دارد . یعنی با چرخاندن پتانسیومتر ، در محدوده مشخصی ، فرمانها در گیرنده دریافت میشود . حال برای بهترین تنظیم پتانسیومتر کافی است آن را در وسط محدوده تنظیم قرار دهید . تا اینجا کلیه مراحل در وضعیتی انجام می شد که بوبین فرستنده بر روی بوبین گیرنده قرار داشت و حداقل فاصله بین این دو قسمت کیت ها وجود داشت . حال دو کیت را در فاصله یک متری از همدیگر قرار دهید و اینبار همزمان با فرمانهای متوالی به کلید فشاری فرستنده ، اقدام به تنظیم ازن تریمر فرستنده نمائیدتا فرکانس فرستنده در محدوده دریافت گیرنده قرار گیرد . در تنظیم خازن تریمر نیز ملاحظه میشود که در محدوده کوچکی از تنظیم آن ، فرمانها در گیرنده دریافت میشود . حال میتوانید چندین متر دیگر از گیرنده دور شده و مجدد تنظیم خازن تریمر را تکرار کنید . طی چند مرحله دور شدن و تنظیم مجدد خازن تریمر ، مدار در حداکثر برد تنظیم خواهد شد .
پس برای تنظیم دو کیت ابتدا بوبینهای دو کیت را به همدیگر نزدیک کنید و در نخستین قدم اقدام به تنظیم پتانسیومتر فرستنده نمائید و آن را در وسط محدوده ای که فرمانهایش در گیرنده دریافت میشود قرار دهید ، سپس دو کیت را طی چند مرحله از هم دور و در هر بار فقط خازن تریمر را تنظیم کنید . این روش ساده ترین راه برای تنظیم فرکانس فرستنده بر روی فرکانس گیرنده بود که براحتی قابل انجام است . سایر روشها نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته دارد که در صورت لزوم دانشجویان گرامی میتوانند توسط یک اوسیلوسکوپ 100 مگاهرتز بصورت علمی تر ، اقدام به تنظیم فرستنده و گیرنده نمایند .
در خروجی مدار یک رله تعبیه شده است که بکمک کنتاکتهای خروجی آن میتوان وسیله ای برقی را توسط این مدار از راه دور کنترل نمود . در خروجی مدار نقطه A مشترک بوده و نقاط B دو کنتاکت متغیر خروجی رله میباشند . جهت سهولت شما میتوانید نقاط A و یکی از B ها را در مسیر یکی از سیمهای تغذیه وسیله برقی مورد نظرتان قرار دهید .
در شرائط فعلی با یک فرمان به کلید فرستنده ، رله گیرنده وصل و با فرمان دوم ، رله گیرنده قطع می شود . چنانچه تمایل داشتید رله گیرنده بصورت پالسی عمل کند ، یعنی مادامی که دستتان بر روی کلید فشاری فرستنده قرار دارد ، رله گیرنده وصل و با رهاکردن کلید فشاری فرستنده ، رله گیرنده هم قطع شود دو کار باید انجام شود . ابتدا اینکه در مکان J یک تکه سیم کوتاه بعنوان جامپر وصل کنید و دوم اینکه IC.2 را از روی سوکت آن بردارید . به اینصورت رله گیرنده همزمان با فشار کلید فرستنده فعال و با رها کردن کلید فشاری فرستنده ، غیر فعال می شود .
در صورت تمایل می توانید برای تغذیه فرستنده از باتریهای نیم قلمی 12 ولت مخصوص کنترل های اتومبیل ( البته از نوع 12 ولت ) استفاده کنید .
نصب یک آنتن کشوئی با طول حداکثر 30 سانتیمتر به محل ANT فرستنده ، نقش بسیار مهمی در برد مجموعه دارد . در یک مونتاژ تمیز و تنظیم اصولی ، برد این مدار بدون آنتن حدود 10 متر و با آنتن ( بسته به فضای باز و بسته ) از حدود 50 تا 150 مترخواهد بود .
توجه مهم : در تنظیم خازن تریمر حتماَ از پیچ گوشتی مخصوص مدارات فرکانسی استفاده نمائید